Najnowsze zalecenia zdrowego żywienia 2020!
Słowa klucze: Zalecenia żywieniowe 2020 / dieta dla planety / zdrowie Polaków / dieta roślinna / zdrowy talerz / Narodowy Kongres Żywieniowy
Spis treści
Potrzeba zmiany, czyli zdrowie Polaków liczbach
Jeszcze nie tak dawno mieliśmy całkiem poważny powód do dumy. Od 1991 sukcesywnie wydłużała się długość życia Polaków i Polek. W ciągu zaledwie 26 lat długość życia mężczyzn wydłużyła się o 8 lat a kobiet o prawie 7 lat. Niestety, w ostatnim czasie obserwuje się wyhamowanie tego trendu.
Co więcej, na tle mieszkańców UE, cały czas wypadamy dość blado. Przeciętny mieszkaniec UE żyje o 5 lat dłużej niż Polak. Jeśli dodamy do tego dane dotyczące nadwagi i otyłości – w Polsce zbyt wysoka masa ciała dotyczy już 69% mężczyzn oraz 57% kobiet, a także wrodzoną niechęć do aktywności fizycznej – aż 56% Polaków nie uprawia sportu w ogóle, rysuje nam się obrazek człowieka… w tarapatach.
Sytuacji nie poprawia fakt, że ten człowiek (a dokładnie Polak) w tarapatach wciąż nie bardzo rozumie w czym rzecz i co mu właściwie przeszkadza żyć w zdrowiu. Badania w Polsce pokazują, że zaledwie 16,8% uważa, że wina może leżeć po stronie złej diety, a 19% badanych wskazuje jako ryzyko utraty zdrowia brak aktywności fizycznej.
Szukamy natomiast ratunku w wyszukanych dietach, głodówkach, suplementach (rynek wart jest już ok 5 mld złotych).
A prawda jest taka, że wciąż nie zadbaliśmy o podstawy. Obecnie plasujemy się na ponurym 24 miejscu na 28 krajów pod względem spożycia warzyw i owoców. Jemy ich o 42% mniej niż przeciętny Europejczyk z UE! Na dodatek dużo pijemy alkoholu, wciąż dużo palimy i nie ruszamy się. Mamy nad czym pracować.
W zadbaniu o zdrowie mają pomóc nam najnowsze zalecenia zdrowego żywienia opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego.
Zdrowy talerz, a co na nim?
Piramida żywieniowa przez wiele lat służyła rozpowszechnianiu wiedzy z zakresu racjonalnego odżywiania, zarówno w Polsce jak i na świecie. Niestety, z wielu powodów nie spełniała swojej funkcji. Od teraz zostaje więc zastąpiona zdrowym talerzem, który w przejrzysty i zrozumiały sposób ma wyjaśnić jak właściwie powinniśmy się odżywiać by pomóc sobie i przy okazji zadbać o naszą planetę.
MIĘSO, RYBY, JAJA, NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH, NABIAŁ
W racjonalnej, dobrze zbilansowanej diecie, nie może zabraknąć dobrych źródeł białka. Zaliczono do nich chude gatunkowo mięso drobiowe, ryby (w tym ryby morskie), jaja, nasiona roślin strączkowych oraz mleko i naturalnie niskotłuszczowe przetwory mleczne (jogurty, maślanki, kefiry, twarogi). Dodatkowo, dieta powinna być wzbogacona o oleje roślinne (oliwa z oliwek, olej rzepakowy), a także orzechy, nasiona i pestki. Ta grupa produktów powinna zajmować ¼ zdrowego talerza.
Nowe zalecenia żywieniowe - co ma największe znaczenie?
Talerz zdrowego odżywiania został uzupełniony o 3 kategorie zaleceń żywieniowych (jedz więcej / jedz mniej / zamień), wraz z oceną ich znaczenia w kontekście wpływu na zdrowie człowieka – ocena oparta została na aktualnych wynikach badań naukowych.
Dodatkowo, uzupełnieniem do powyższych zaleceń zdrowego żywienia jest materiał instruktażowy, który pokazuje jak w 3 krokach wdrożyć poszczególne zalecenia żywieniowe.
Nowe, pełne zalecenia do pobrania: tutaj.
Podsumowanie
Nie ulega wątpliwości, że nadszedł czas, byśmy jeszcze raz przyjrzeli się naszym nawykom żywieniowym. Wprowadzenie kilku zmian w diecie może zwiększyć naszą szansę na poprawę zdrowia.
Jestem ciekaw czy zdrowy talerz w tej nowej, polskiej odsłonie jest dla Was dostatecznie czytelny?
Piśmiennictwo
- Dieta dla zdrowia i planety. Jaka powinna być dieta przyszłości? V Narodowy Kongres Żywieniowy. Biuletyn. 2020.
- Wojtyniak B., Goryński P. red.: Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. Warszawa, 2018.
